Elektromechaniczna blokada stacyjna

Elektromechaniczna blokada stacyjna opiera się na zasadzie działania bloków elektromechanicznych prądu przemiennego. Blokada taka składa się z bloków dania nakazu i współpracujących z nimi bloków otrzymania nakazu (Dn/On), względnie dania i otrzymania zgody (Dz/Oz). W stanie zasadniczym blok Dn/Dz jest odblokowany, a On/Oz - zablokowany. Po przygotowaniu drogi przebiegu we własnym okręgu dyżurny ruchu, względnie nastawniczy blokuje blok Dn/Dz, co powoduje zamknięcie ułożonej w okręgu nastawni dającej nakaz/zgodę części przebiegu (poprzez zawórkę blokową zamykającą suwak przebiegowy lub unieruchamiając klucz w zamku podblokowym). Odblokowanie bloku On/Oz w nastawni otrzymującej nakaz/zgodę zwalnia drążek przebiegowy lub klucz z zamka podblokowego i umożliwia zamknięcie przebiegu i podanie sygnału zezwalającego. Po nastawieniu i zwolnieniu przebiegu nastawnia która otrzymała nakaz/zgodę zwraca ją blokując blok On/Oz, co powoduje odblokowanie bloku Dn/Dz i powrót urządzeń do stanu zasadniczego.

Zasada połączenia bloków przy grupowym bloku dania nakazu

Każdy przebieg uzależniony od otrzymania nakazu czy zgody posiada osobny blok On/Oz, natomiast w nastawni dającej nakaz/zgodę stosowane mogą być grupowe bloki Dn/Dz, które są łączone z poszczególnymi blokami On/Oz zestykami elektrycznymi drążka przebiegowego lub skrzyni kluczowej w nastawni dającej nakaz/zgodę.

Przeciwwtórność stacyjna

Aby wykluczyć kilkukrotne wykorzystanie otrzymanego nakazu/zgody stosowana jest przeciwwtórność stacyjna. W przypadku sygnałów nastawianych dźwigniami suwak sygnałowy uzależniony jest od bloku zawórką przeciwwtórną, która po przełożeniu i cofnięciu dźwigni zamyka się i uniemożliwia ponowne przełożenie dźwigni do czasu ponownego otrzymania nakazu/zgody. Zawórka taka jest połączona z zawórką przebiegową zwalniającą drążek przebiegowy, a oba segmenty poruszają się na wspólnej osi.

W przypadku kilku bloków On/Oz odnoszących się do jednego semafora może być stosowany dodatkowy blok przymusu zwrotu nakazu/zgody. Jest to blok bez klawisza, o uproszczonej budowie, którego pręt połączony jest z klawiszami bloków On/Oz i obniża się podczas naciśnięcia klawisza któregoś z tych bloków. Po przełożeniu i cofnięciu dźwigni zawórka przeciwwtórna pod blokiem przymusu zwrotu nakazu/zgody zamyka się i uniemożliwia ponowne przełożenie dźwigni do czasu zwolnienia zawórki, co następuje podczas obniżania pręta bloku Pzn/Pzz w czasie blokowaniu któregoś z bloków On/Oz.

Przy sygnalizacji świetlnej przeciwwtórność stacyjna może być rozwiązana na drodze elektrycznej, poprzez zastosowanie przekaźnika przeciwwtórnego, wracającego do stanu zasadniczego po zwrocie nakazu/zgody. W celu uniemożliwienia wielokrotnego zablokowania bloku przebiegowo-utwierdzającego lub dania nakazu/zgody przy jednym nakazie/zgodzie stosowane mogą być nad tymi blokami zastawki elektryczne przymusu zwrotu nakazu/zgody.