![]() |
![]() |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]()
|
![]() Blokady linioweSpis treści:1. Klasyfikacja blokad liniowych 2. Półsamoczynna blokada liniowa 3. Samoczynna blokada liniowa Podstrony: 1. Klasyfikacja blokad liniowychBlokada liniowa jest urządzeniem służącym do regulacji następstwa ruchu pociągów i ustalenia kierunku ruchu na szlaku[4]. Urządzenia blokady liniowej stanowią powiązanie między urządzeniami stacyjnymi sąsiadujących posterunków zapowiadawczych (rys. 1). W uzasadnionych przypadkach blokada liniowa może być stosowana w obrębie stacji. ![]() Rys. 1. Ogólny model blokady liniowej z posterunkami odstępowymi (samoczynnymi) Ze względu na sposób działania i obsługi, blokady liniowe podzielić można na:
Półsamoczynne blokady liniowe uniemożliwiają wyprawienie pociągu na szlak (odstęp) do czasu potwierdzenia przybycia w całości poprzedniego pociągu do następnego posterunku ruchu. Z reguły potwierdzenie to dawane jest przez personel ruchu, po wzrokowym stwierdzeniu, że pociąg wjechał z sygnałami końca pociągu, a sygnały zezwalające na semaforach podawane są ręcznie. Konieczność obsady posterunków odstępowych powodowała, że szlaki z półsamoczynną blokadą liniową rzadko dzielono na odstępy. Samoczynne blokady liniowe wyposażone są w układową kontrolę niezajętości odstępów, a sygnały na semaforach odstępowych wyświetlane są samoczynnie, w zależności od sytuacji ruchowej. Odstępy samoczynnej blokady liniowej są krótkie, co pozwala na uzyskanie dużej przepustowości. Ze względu na kierunek ruchu, wyróżnić można blokady liniowe:
Blokady liniowe jednokierunkowe przeznaczone są dla szlaków dwutorowych i ich działanie ogranicza się do regulacji następstwa ruchu pociągów w jednym kierunku. Przebiegi na tory szlakowe w kierunku przeciwnym do zasadniczego nie są przewidziane lub są nieuzależnione od stanu blokady liniowej. Blokady liniowe dwukierunkowe umożliwiają prowadzenie ruchu pociągów po torze szlakowym w obu kierunkach. Ustawienie wybranego kierunku ruchu wymaga przeważnie dania pozwolenia przez personel posterunku zapowiadawczego mającego przyjąć pociąg. W przypadku obsługi blokady liniowej przez nastawnię wykonawczą, danie pozwolenia powinno być uzależnione od otrzymania polecenia od dyżurnego ruchu, przekazanego przez urządzenia (otrzymanie zlecenia). W niektórych typach blokad liniowych dwukierunkowych, poza stanem ustawionego kierunku ruchu występować może stan neutralny, w którym żaden z kierunków nie jest włączony. 2. Półsamoczynna blokada liniowaNa szlakach z półsamoczynną blokadą liniową ruch pociągów regulowany jest w oparciu o blokowanie i zwalnianie blokady. Sygnał zezwalający na wyjazd na szlak (odstęp) może być podany tylko jeden raz do czasu zwolnienia blokady[4]. Zmiany stanu blokady są jednocześnie informacją dla personelu o wyprawieniu lub przyjęciu pociągu przez sąsiedni posterunek ruchu. ![]() ![]() Fot. 1. Półsamoczynna blokada liniowa: a) bloki elektromechaniczne blokady liniowej jednokierunkowej oraz dwukierunkowej typu C, b) przyciski i lampki kontrolne dwukierunkowej blokady liniowej typu C na pulpicie kostkowym ![]() Zwolnienie blokady możliwe jest po skontrolowaniu przez urządzenia srk opuszczenia szlaku (odstępu) przez pociąg, co odbywa się na zasadzie podobnej jak przy zwolnieniu utwierdzenia przebiegu. Przy zwolnieniu kontrolowana jest następująca sekwencja[4]:
Jeżeli urządzenia blokady nie zapewniają układowej kontroli niezajętości toru szlakowego, zwolnienie blokady poprzedzone musi być wzrokowym stwierdzeniem obecności sygnałów końca pociągu na ostatnim pojeździe składu przez personel. Poza półsamoczynnymi blokadami liniowymi wymagającymi wzrokowego stwierdzenia sygnałów końca pociągu, wyróżnić można[2]:
Szlak wyposażony w półsamoczynną blokadę liniową może być podzielony na odstępy. Semafory odstępowe są wówczas semaforami półsamoczynnymi, a blokowanie i zwalnianie blokady na każdym odstępie przebiega podobnie jak na szlaku bez posterunków odstępowych. Przewiduje się stosowanie automatycznych posterunków odstępowych, dla których wyświetlanie sygnałów na semaforach odstępowych i zwalnianie blokady na odstępach przebiega automatycznie, na podstawie kontroli niezajętości odstępów[4]. 3. Samoczynna blokada liniowaPrzy samoczynnej blokadzie liniowej ruch pociągów regulowany jest na podstawie kontroli niezajętości odstępów blokowych przez obwody torowe lub liczniki osi. Na szlaku stosowane są samoczynne semafory odstępowe, na których sygnały wyświetlane są samoczynnie, zależnie od sytuacji ruchowej i ustawionego kierunku ruchu. Prowadzenie ruchu pociągów, poza zmianą kierunku ruchu, nie wymaga obsługi urządzeń blokady.
Pod względem stawności sygnalizacji, samoczynne blokady liniowe dzielą się na[4]:
W samoczynnej blokadzie liniowej dwustawnej stosuje się odstępy nie krótsze od podwójnej długości drogi hamowania, a semafory powinny być poprzedzone tarczami ostrzegawczymi. W blokadzie trzystawnej odstępy są nie krótsze od długości drogi hamowania, a rolę tarcz ostrzegawczych spełniają poprzedzające semafory odstępowe lub wyjazdowe. W blokadzie czterostawnej odstępy są nie krótsze od połowy długości drogi hamowania i stosowany jest dodatkowy sygnał, uprzedzający o sygnale "Stój" w odległości dwóch odstępów blokowych (światło zielone migające). Semafory odstępowe nie ustawionego kierunku ruchu są wygaszane, z wyjątkiem ostatniego semafora odstępowego, który powinien wskazywać sygnały zależne od sygnału na semaforze wjazdowym i niezajętości osłanianego odstępu. Zamiast wygaszenia semaforów nie ustawionego kierunku dawniej dopuszczalne było wyświetlanie na nich sygnału "Stój"[5]. Na wyposażenie samoczynnej blokady liniowej składają się urządzenia na posterunkach zapowiadawczych oraz urządzenia posterunków odstępowych, umieszczane przeważnie w kontenerach przytorowych. Spotykane są rozwiązania blokady, w których realizacja zależności dla posterunków odstępowych przeniesiona jest do urządzeń na posterunkach zapowiadawczych. Ułatwia to utrzymanie, ale zwiększa liczbę przewodów do urządzeń na szlaku. Blokada taka nazywana jest blokadą centralną[1]. W użyciu jest także określenie blokada zintegrowana[3]. Spotykana jest również samoczynna blokada liniowa w wersji jednoodstępowej, przy której ruch pociągów prowadzony jest na zasadach analogicznych jak przy półsamoczynnej blokadzie liniowej[2]. W takim przypadku sygnały na semaforze wyjazdowym uzależnione są bezpośrednio od sygnałów na semaforze wjazdowym następnego posterunku zapowiadawczego. Bibliografia
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
![]() (c) Paweł Okrzesik 2004-2021. Wykorzystywanie materiałów bez wiedzy i zgody autora niedozwolone. |